| Samenvatting: | In het hart van het zwarte continent ontspringt de Lualaba, de bovenloop van de machtige Zaïrestroom, de vroegere 'Kongo'. Dit is het gebied van de Bantoes, de rechtstreekse afstammelingen van de eerste mensen, die vanuit Midden-Afrika de wereld zijn gaan bevolken.
In de marge van zijn eigen Afrikaanse ervaringen begint Gérard Jacques dit boek met het verhaal van eeuwen vaak tragische Bantoemigratie en stammenoorlogen in dit gebied. Later komen de Arabieren er op slaven en ivoor jagen en nadien volgt de Pax Belgica. Nadat de meest negatieve aspecten van de kolonisatie onder Leopold II waren afgeschud, brengt die tijdelijk soelaas. De vicieuze cirkel van armoede, honger en ziektes wordt doorbroken.
De evocatie van de Kongoreizen van onze vorsten werpt een nieuw licht op hun vaak aanzienlijke, maar soms miskende rol in het Kongogebied van België. Bijzonder markant zijn enkele fragmenten uit de reisdagboeken van Koning Albert I in 1909 en 1928. De kroniek van het proefgewest Kongolo in Noord-Katanga (Shaba), waar de auteur meer dan acht jaar gewestadministrateur was, illustreert de toepassing-op-het-terrein van de koloniale methodes vanaf 1909. In deze bladzijden wordt het facinerende dagelijks leven van zwart en blank tot de woelige periode van de onafhankelijkheid in 1960 beschreven. De plaatselijke muiterij en de dramatische vlucht van de Europeanen vormen er de droeve slotnoten van. De bij voorbaat mislukte Katangese secesie en de bloedige rebellie van de Baluba -als laatste Belgische administrateur in Kongo maakte Gérard Jacques die in Manono mee- vormen ten slotte de aanloop tot de afslachting van twintig spiriteinen in Kongolo door het Kongolese leger van Gizenga. We schrijven dan nieuwjaarsdag 1962.
Talrijke getuigenissen maken van deze historische saga een echte initiatie tot Zwart Afrika en zijn tragisch lot.
|
| Trefwoorden: | Afrika, Kongo, Congo, België, Bantoes, migratie, Leopold II, kolonialisme, plattelandsontwikkeling, paternalisme, Baluba, stammenoorlogen, Arabieren, slaven, geschiedenis, onafhankelijkheid, |